Koçluk Nedir ?

Çeşitli kaynaklara göre “coach” kelimesi ilk defa 1800’lü yılların ortalarında bir öğretmen bir genci Oxbridge Üniversitesi sınavlarına hazırlarken dile getirilmiş.

Eş zamanlı olarak ve daha yaygın bilinir haliyle ise Macarca “kocs” (koç) kelimesinden gelmekte ve araba, araç, fayton gibi atla çekilen araçlar anlamlarına gelmektedir. Toplu taşıma araçlarında mutlaka dikkatinizi çekmiştir “coach of the year” ibaresi bulunan modeller vardır. Özetle kelime anlamına da yansıdığı üzere, “koçluk bir yerden bir yere gitmektir.

Timothy Gallwey insanlara ne yapmaları gerektiğini söylemekten ziyade, kendi performanslarını iyileştirme metotlarını kendileri bulmaya teşvik etmektedir. İç görüleri ise 1992 yılında kaybettiğimiz ve “Grow” modelinin mimarı, modern koçluğun ana teorisyeni, koçluk için ana kılavuz haline gelen “Performans için Koçluk” kitabının yazarı Sir John Whitmore’a aittir. Whitmore profesyonel bir yarışçıydı ve spor kariyerini tamamladıktan sonra başarılı bir iş insanı olarak hayatına devam etti. 1971’de Gallwey ile bir araya gelerek koçluk eğitimi almaya başladı ve “Inner Game” ilkelerini geliştirmede yardımcı oldu.

80’li yıllarda ise Thomas Leonard koçluğu daha geniş kitlelerin de yararlanacağı bir biçimde yapmaya, profesyonel koçlar yetiştirmeye başladı. Bugün yaklaşık 150 ülke/şehirde hizmet veren 50binin üzerinde akredite koçun üye olarak bir araya gelmesini sağlayan ve benim de üyesi olduğum ICF – International Coaching Federation’ın kurucusu olarak saygıyla anılmaktadır.

Bu kapsamda koçluk ICF Türkiye’nin de vurguladığı gibi; kişisel ve mesleki potansiyellerini, performanslarını en üst düzeye çıkarmaları için kişilere ilham veren düşündürücü ve yaratıcı bir süreçte ortaklık etmektir.

ICF Global Coaching Müşteri Araştırmasına göre koçluk alan kişi ve grupların gelişmiş iş performansı, daha iyi iş yönetimi, daha verimli zaman yönetimi, artan ekip etkinliği ve daha fazla büyüme ve fırsat bildirmesi bize koçluğun çalıştığını ifade eder. Aynı çalışma, koçluğun; kişisel gelişimi teşvik etmek için tasarlanmış metodik bir süreç olmasında hareketle kişinin daha fazla özgüven, gelişmiş ilişkiler, daha etkili iletişim becerileri, daha iyi iş-yaşam dengesi ve sağlıklı yaşamda iyileşme kaydettiklerini ortaya koyar. Ne de olsa koçluk, kişi için bir farkındalık duygusu yaratmaya odaklanırken, bir yanda da kendi yaşamları ve eylemleri için sorumluluk almaya teşvik eder.

image
image

Koçluk Süreci Nasıl İlerler ?

Güçlü yönlerin, kişiyi nelerin mutlu ve motive ettiğinin, hayattan ne beklediğinin ve içindeki potansiyeli nasıl ortaya çıkaracağını bulmasına yardımcı olacak sürecin ilk adımı “kimya görüşmesi”dir. Telefonda gerçekleştirilen takribi 15-20 dakikalık bu görüşme esnasında koç kendini tanıtır, kısaca koçluktan bahseder ve varsa soruları cevaplar. Koçluk alacak kişi, koç ile birlikte yol almaya bu görüşmede karar verir.Kimya görüşmesi ve iş birliği yapılması konusunda mutabık kalınması ardından süreç, görüşmelerin ilki olan “keşif görüşmesi” ile başlar. Yaklaşık 2 saat süren keşif görüşmesinde güçlü yan ve değerler üzerine çalışılırken, eş zamanlı olarak koçluk alanın arzu ettiği değişime etki edecek hedefler üzerinde konuşulur ve bu esnada çeşitli araçlardan destek alınır.

Keşif görüşmesinin ardında koçluk alan ve hedefleri dikkate alınarak ne kadar süre ile hangi frekansta koçluk alacağına dair karşılıklı olarak plan oluşturularak görüşmelerin tarihleri belirlenir. Bugüne dek edindiğim tecrübelerden hareketle koçluk hizmetinin verimliliği için görüşme sayısının keşif dahil en az 6 olmasını tavsiye ediyorum.

Koçluk hizmeti sadece görüşmeler ile de sınırlı değildir. Görüşmeler arasında, koçluk alanın hedeflerine ulaşacağı yolda yayında olmak, arzu edilirse taahhütlere sadık kalmayı desteklemek ve kararlı adımlarına güç katmak ve sürdürülebilir ilerlemeye alan açmak için çeşitli görsel ve işitsel yayınlar ile testler ve kitap ile makaleler ile desteğimi sürdürürüm.

Koç olarak koçluk alana ve sürece ilişkin sorumluluklarım;
  • Özenli, yapıcı, paylaşımcı ve nötr davranmak,
  • Güvenli bir ortamda, görüşmenin odağını korumak,
  • Olumlu zihin yapısı ve tutum sergilemek ve koçluk alanı da bu alana davet etmek,
  • Yargısız dinlemek ve anda olmak,
  • Ulaşmak istenilen hedeflerin keşfedilmesine, netleştirmesine alan açmak ve uyum sağlamak,
  • Keşif ve farkındalıkların artırması konusunda cesaretlendirici olmak,
  • Sorular ve geri bildirimler ile alan açmak,
  • Sahip olunan çözümleri ve stratejileri yansıtmak,
  • Bizzat seçilen eylem adımlarının kararlılıkla sürdürebilmesini ve sorumluluk almasını sağlamak,
  • Paylaşılan bilgileri ve görüşmeler esnasındaki konuşmaları her daim gizli tutmak,
  • Mesleğin etik kuralları ve yetkinlik standartlarına uymak.
Koçluk alanın sürece ve kendine karşı sorumlulukları;
  • Sürecin bilfiil içinde olmak için istekli olmak,
  • Görüşme randevusu almak, planlanan koçluk seanslarına katılmak,
  • Olumlu zihin yapısı ve tutum sergilemek,
  • Açık iletişim kurmak,
  • Görüşmelerin gündemini belirlemek,
  • Süreçte aktif rol almak,
  • Kişisel kararlar ve eylemler için tam sorumluluk almak,
  • Bilinçli olarak aldığı kararları hayata geçirmek ve taahhütlerine sadık kalmak,
  • Kendisini, düşüncelerini, eylemlerini, duygularını gözlemleyerek yeni farkındalıklar ve öğrenimler geliştirmek,
  • Koç tarafından sağlanan araçları, kavramları, modelleri ve ilkeleri ele alarak, ileriye yönelik etkili eylemler yürütmek.
Kimler koçluk almalıdır?
  • Potansiyelinin farkına varmak ve en iyi şekilde kullanmak isteyenler,
  • Her daim kendini geliştirmeyi, ilerlemeyi ve gelişimi sevenler,
  • Güçlü yön ve değerleri ile kendini keşfetmek isteyenler,
  • Etkili zaman yönetimi ve etkin odaklanmayı hayata geçirmek isteyenler,
  • Hayatının her alanında verimli çalışmayı amaç edinenler,
  • Farklı jenerasyonlar ile etkin iletişim kurmayı ve başarılı sonuçlara ulaşmayı arzu edenler,
  • Herhangi bir konuda eyleme geçmek isteyenler,
  • Yapmak isteyip de yapamadıklarını gerçekleştirmek isteyenler,
  • Kariyer planlaması kapsamında hedeflerine ulaşmak isteyenler,
  • Yaşamında kendini sorgulayan ve daha iyiyi isteyenler,
  • Çok uzun yıllar, yoğun bir tempo içinde profesyonel hayatta yer aldıktan sonra emekli olanlar,
  • Kanser tedavisi görenler ve atlatanlar,
  • Sakatlanma sonucu profesyonel spor yaşamı sonlananlar,
  • Şehir, ülke değişikliği sebebiyle hayatlarında majör değişiklikler yaşayanlar,
  • Sakatlıklar /hastalıklar sebebiyle alışkanlıklarını sürdüremeyenler,
  • Meslek değiştirenler,
  • “Kendime yeni bir ben lazım” veya “benden birkaç tane daha olsa ne iyi olurdu” diyenler…